تجزیه و تحلیل برخی از شاخص های ریخت زمین ساختی حوضه شیرین رود، کپه داغ مرکزی

نویسندگان

مریم عزتی

مریم آق آتابای

مصطفی رقیمی

شعبان شتایی

چکیده

شاخص­های مورفومتریک برای تعیین سطح فعالیت­های تکتونیکی مفید هستند و در پروژه­های تحقیقاتی از این شاخص­ها برای به ­دست­آوردن جزئیات تکتونیک ­فعال استفاده می­شود. در این پژوهش، برای ارزیابی میزان فعالیت تکتونیکی شاخص­های ریخت­زمین­ساختی، نظیر فاکتور عدم­تقارن af، طول- شیب رودخانهsl ، نسبت عرض کف دره به ارتفاع دره vf، فاکتور عدم­تقارن توپوگرافی t و شاخص شکل حوضه bs محاسبه گردید. هدف از این پژوهش تفکیک مناطق فعال تکتونیکی از مناطق با فعالیت کم­تر می­باشد. برای محاسبه­ شاخص­های مورفومتریک از نقشه­های توپوگرافی و عکس­های هوایی در محیط gis و global mapper استفـاده شد. میزان شـاخص af حوضه ی اصلی 17.20 به­دست آمد که نشان دهنده ی کج­شدگی زیاد آن است. به نظر می­رسد وجود گسل های تراستی و چین­ های مرتبط با آن ها در راستای موازی حوضه، باعث کج­شدگی آن شده است. نتایج نشان می­دهد بیشترین میزان شاخص af، مربوط به زیر حوضه های شرقی و غربی می­باشد. بالاترین میزان شاخص sl مربوط به محل­های تقاطع گسل­ها و شکستگی­های مزدوجی است که مسیر آبراهه­ی اصلی را قطع می­کند. شاخص vf محاسبه شده نشان می­دهد که اکثر دره­ها به خصوص در شمال منطقه، اغلبv  شکل و عمیق بوده و مرتبط با بالاآمدگی  تکتونیکی می­باشد. نکته جالب این تحقیق این است که مقدار شاخص vf بر خلاف انتظار در محل هایی که شاخص sl افزایش پیدا کرده، زیاد است که نشـان دهنده u شکل بودن دره ها در این محل هاست. به نظر می رسد علت این امر فرسایش بالای سنگ­ها به علت تقاطع گسل های مزدوج، اختلاف فرسایشی سنگ ها و نیز عملکرد گسل های امتدادلغز باشد. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که فعالیت تکتونیکی در منطقه بالا است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل کمی تأثیر فعالیتهای نوزمین ساختی بر شاخص های ریخت زمین ساختی در حوضه آبریز زیارت

پژوهش کنونی به منظور شناخت فعالیت های نو زمین ساختی حوضه آبریز زیارت، در دامنه شمالی البرز خاوری واقع در جنوب گرگان و با استفاده از محاسبه شاخص های ریخت زمین-ساختی و شواهد زمین ساختی موجود در منطقه، صورت گرفته است. در این راستا 6 شاخص زمین ریختی (شاخص های شیب رود، نامتقارنی حوضه زهکشی، شکل حوضه، منحنی فرازسنجی، انتگرال فرازسنجی و پیچ و خم پیشانی کوهستان) محاسبه و نتایج به دست آمده از آنها مورد ...

متن کامل

تحلیل ریخت زمین ساختی گسل آغاجاری

برای تشخیص و ارزیابی فعالیت‌های تکتونیکی گسل آغاجاری، شاخص‌های مورفوتکتونیکی پیچ وخم پیشانی کوهستا‌ن (Smf)، شکل حوضه(Bs) نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (Vf)، و گرادیان–طول رودخانه (SL) محاسبه گردید. مقدار شاخصSmf از 007/1 در مناطق بسیار فعال تا 58/1 در مناطق با فعالیت متوسط تکتونیکی متغیر می‌باشد. مقدار شاخص Bs از 83/7 در مناطق بسیارفعال منطقه تا مقدار 18/1 در مناطق با فعالیت تکتونیکی کم متغیر...

متن کامل

تحلیل فعالیت زمین ساختی حوضه آبخیز فرحزاد از طریق شاخص های ژئومورفیک

بخش هایی از پوسته زمین در عهد حاضر دارای حرکات زمین ساختی هستند و در آینده نیز مستعد بروز خطر خواهند بود. از این رو، اشکال ژئومورفولوژیکی در برابر فعالیت های زمین ساختی بسیار حساس بوده و در اثر این حرکات تغییر می کنند. ارزیابی فعالیت های زمین ساختی با استفاده از برخی از شاخص های کمی، نقش مهمی را در شناخت این فعالیت ها داشته و به تفسیر وضعیت زمین ساختی مناطق کمک می نماید. در این پژوهش از شاخص ها...

متن کامل

بررسی و مقایسه رسوبات کرتاسه زیرین در دو حوضه رسوبی کپه داغ و ایران مرکزی

سازندهای تیرگان و سرچشمه به سن آپتین، از واحدهای سنگ‌چینه‌ای کپه داغ هستند که از جهات گوناگون بخصوص ویژگی‌های سنگی و زیستی، به خوبی درخور قیاس با واحدهای سنگ‌آهک اربیتولین‌دار در ایران مرکزی است. شباهت‌های یاد شده سبب شد که در این مقاله، واحدهای یاد شده را در برش مزدوران (کپه داغ) و برش بهارستان (اصفهان) مقایسه نماییم. با مطالعه 71 نمونه سنگی و 57 نمونه شسته شده(واشینگ) از این دو برش به شباهت‌ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله آمایش جغرافیایی فضا

ناشر: دانشگاه گلستان

ISSN 7421-2251

دوره 2

شماره 6 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023